ETS2 – przyspieszy nasze odejście od węgla i gazu? Jak wpłynie na koszty ogrzewania?
ETS2 – co to jest i jak wpłynie na koszty ogrzewania? Wyjaśniamy
W obliczu rosnących cen energii i postępujących zmian klimatycznych Unia Europejska wprowadza nowe narzędzie, które ma przyspieszyć walkę z emisjami CO₂. Czym jest ETS2? Dlaczego budzi tyle emocji w Polsce? I czy rzeczywiście doprowadzi do drastycznego wzrostu rachunków za ogrzewanie? Sprawdźmy fakty.
Co to jest ETS2?
ETS2 (Emissions Trading System 2) to rozszerzenie unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji CO₂. Dotyczy sektorów dotychczas nieobjętych regulacjami:
budynków (ogrzewanie indywidualne),
transportu drogowego.
Jak działa mechanizm?
Firmy dostarczające paliwa kopalne (np. gaz, węgiel, olej opałowy) muszą kupować uprawnienia do emisji CO₂.
Koszt tych uprawnień jest doliczany do ceny paliw, co ma zachęcić do przejścia na czystą energię.
Środki z ETS2 trafią do Funduszu Społecznego Klimatycznego, który wesprze gospodarstwa dotknięte ubóstwem energetycznym.
Kiedy wejdzie w życie?
Planowany start: 2027 rok.
Możliwe opóźnienie: Jeśli ceny energii w UE będą ekstremalnie wysokie, system może zostać uruchomiony w 2028 roku (decyzja Rady UE).
Jak ETS2 wpłynie na ceny ogrzewania?
Koszty zależą od rodzaju paliwa i cen uprawnień do emisji CO₂. Oto realistyczne szacunki na podstawie danych KE:
1. Dla węgla:
Emisja CO₂: ~2,5 tony z 1 tony węgla.
Jeśli cena uprawnień wyniesie 45 euro/t CO₂ (ok. 200 zł):
Koszt ETS2 dla 1 tony węgla: ~500 zł.
Przykładowa cena węgla w 2027 r.: 2000 zł/t → 2500 zł/t z ETS2.
2. Dla gazu ziemnego:
Emisja CO₂: ~0,2 tony z 1 MWh gazu.
Koszt ETS2: ~9 euro/MWh (ok. 40 zł).
Przykładowa cena gazu w 2027 r.: 300 zł/MWh → 340 zł/MWh z ETS2.
Uwaga!
Podane wartości to szacunki – finalne ceny zależą od rynku uprawnień i sytuacji geopolitycznej.
Nie ma podstaw, by twierdzić, że w 2040 r. tona węgla będzie kosztować 7000 zł (tezy z niektórych mediów to spekulacje).
Dlaczego ETS2 jest potrzebny?
Cel UE: Redukcja emisji CO₂ z budynków o 43% do 2030 r. (względem 2005 r.).
Zachęta do modernizacji: Wyższe ceny paliw kopalnych mają skłonić do inwestycji w:
pompy ciepła,
fotowoltaikę,
termomodernizację domów.
Finansowanie transformacji: Środki z ETS2 (ok. 65 mld euro dla UE) wesprą najuboższych i rozwój OZE.
Czy ETS2 uderzy w portfele Polaków?
Tak, ale nie wszyscy odczują to samo:
Najbardziej dotknięci:
3–4 mln gospodarstw ogrzewających domy węglem i gazem,
mieszkańcy starych, nieocieplonych budynków.
Ochrona przed ubóstwem: 25% dochodów z ETS2 w Polsce ma trafić do Funduszu Społecznego Klimatycznego (dopłaty do rachunków, wymiana kopciuchów).
Mit vs. Fakt: Obalamy kontrowersje
❌ MIT: „ETS2 to podatek nakładany na zwykłych ludzi”.
✅ FAKT: To mechanizm rynkowy – im szybciej Polska przejdzie na OZE, tym niższe koszty.
❌ MIT: „Unia chce zniszczyć polskie górnictwo”.
✅ FAKT: KE proponuje 15-letnie okresy przejściowe dla krajów uzależnionych od węgla (w tym Polski).
Co możesz zrobić już teraz?
Skorzystaj z dotacji:
Program Czyste Powietrze (do 135 tys. zł na pompę ciepła i termomodernizację),
Mój Prąd (fotowoltaika).
Zmniejsz zużycie energii:
Wymień stare okna,
Zainstaluj termostaty.
Śledź zmiany prawne: Rząd zapowiada dodatkowe wsparcie dla gospodarstw wrażliwych.
Podsumowanie
ETS2 to narzędzie, a nie kara. Jego celem jest przyspieszenie transformacji energetycznej, która i tak jest nieunikniona. Choć krótkoterminowo może oznaczać wyższe rachunki, długofalowo pomoże uniknąć katastrofy klimatycznej – a przy odpowiednich inwestycjach w OZE, Polska ma szansę na tańszą i czystszą energię.
