Dom zeroenergetyczny – ile kosztuje i czy to się opłaca?
W dobie rosnących cen energii i coraz większej świadomości ekologicznej, domy zeroenergetyczne stają się jednym z najważniejszych trendów w budownictwie. Według danych Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej (IRENA), liczba takich budynków na świecie podwoiła się w ciągu ostatnich pięciu lat, a w samej Europie ich udział w nowych inwestycjach mieszkaniowych wzrósł z 5% w 2018 roku do ponad 15% w 2023 roku. W Polsce, jak podaje Główny Urząd Statystyczny (GUS), w 2023 roku wybudowano około 1,5 tys. domów o niemal zerowym zużyciu energii (NZEB), co stanowi wzrost o 200% w porównaniu z 2020 rokiem.
Dom zeroenergetyczny to budynek, który dzięki zastosowaniu efektywnych rozwiązań energetycznych i odnawialnych źródeł energii (OZE) bilansuje swoje roczne zużycie prądu – produkuje tyle energii, ile sam konsumuje. Kluczowymi elementami takiego domu są: doskonała izolacja termiczna, wentylacja z odzyskiem ciepła, pompy ciepła oraz instalacja fotowoltaiczna. Czy jednak budowa takiego domu się opłaca? Ile kosztuje i jakie są realne oszczędności?
Koszt budowy domu zeroenergetycznego – ile trzeba zainwestować?
Budowa domu zeroenergetycznego wiąże się z wyższymi nakładami finansowymi w porównaniu z tradycyjnym budownictwem. Według analiz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), koszt budowy domu pasywnego lub zeroenergetycznego w Polsce wynosi średnio 4 500–6 500 zł/m², podczas gdy standardowy dom można wybudować już za 3 000–4 500 zł/m². Oznacza to, że różnica w cenie może sięgać nawet 30–50%.
Główne czynniki wpływające na koszt to:
- superizolacja (grubsze warstwy styropianu lub wełny mineralnej, okna trzyszybowe),
- wentylacja mechaniczna z rekuperacją (odzysk ciepła nawet do 90%),
- pompa ciepła (zamiast kotła gazowego lub węglowego),
- instalacja fotowoltaiczna o mocy dostosowanej do zapotrzebowania domu,
- inteligentny system zarządzania energią.
Z badań Politechniki Warszawskiej wynika, że największy wpływ na koszt ma jakość materiałów izolacyjnych i zastosowanie pomp ciepła, które mogą podnieść cenę projektu nawet o 20–30%. Jednak dzięki rosnącej popularności OZE i dopłatom rządowym (np. program „Mój Prąd” czy „Czyste Powietrze”) różnica w kosztach stopniowo maleje.
Oszczędności w eksploatacji – kiedy inwestycja się zwróci?
Mimo wyższych kosztów budowy, dom zeroenergetyczny generuje ogromne oszczędności w trakcie użytkowania. Według danych Instytutu Ekonomii Środowiska (IEŚ), roczne koszty energii w tradycyjnym domu jednorodzinnym w Polsce wynoszą średnio 6 000–10 000 zł, podczas gdy w domu zeroenergetycznym miesięczne rachunki mogą spaść nawet do 50 zł.
Przykładowo:
- Dom o powierzchni 150 m² z pompą ciepła i fotowoltaiką zużywa ok. 4 000 kWh rocznie, ale dzięki produkcji własnej energii bilansuje się na zero.
- W przypadku tradycyjnego ogrzewania gazem lub węglem koszt ogrzewania i prądu wyniósłby ok. 8 000–12 000 zł rocznie.
Z badań PORT PC wynika, że zwrot z inwestycji w dom zeroenergetyczny następuje średnio po 10–15 latach, a przy rosnących cenach energii i dopłatach – nawet szybciej. W Niemczech i Skandynawii, gdzie ceny prądu są wyższe, okres ten skraca się do 7–10 lat.
Czy warto inwestować w dom zeroenergetyczny? Podsumowanie
Decyzja o budowie domu zeroenergetycznego zależy od indywidualnych możliwości finansowych i długofalowych planów. Choć początkowy koszt jest wyższy, inwestycja zwraca się w ciągu 10–15 lat, a w perspektywie 30 lat (typowy okres użytkowania domu) pozwala zaoszczędzić nawet 200 000–300 000 zł na energii.
Dodatkowymi korzyściami są:
- niezależność od wzrostu cen prądu i gazu,
- mniejszy ślad węglowy (redukcja emisji CO2 nawet o 80%),
- wyższa wartość rynkowa nieruchomości (domy energooszczędne są coraz bardziej pożądane).
W Polsce, zgodnie z unijną dyrektywą, od 2021 roku wszystkie nowe budynki muszą spełniać standardy NZEB, co oznacza, że trend zeroenergetyczny będzie się rozwijał. Warto więc rozważyć taką inwestycję, zwłaszcza że rządowe i unijne dotacje mogą pokryć nawet 30–50% kosztów.
Źródła danych:
- IRENA – Global Renewable Energy Trends 2023
- GUS – Budownictwo mieszkaniowe w Polsce 2023
- NFOŚiGW – Analiza kosztów budowy domów energooszczędnych
- Politechnika Warszawska – Badania efektywności pomp ciepła
- Instytut Ekonomii Środowiska – Porównanie kosztów eksploatacji domów
- PORT PC – Raport o rynku pomp ciepła w Polsce
Chcesz wiedzieć więcej? Napisz do nas!
Śledź nas również na Facebooku!
Napisz do nas
